Çin’in Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nin merkezi Urumçi’de karantina altında olduğu tez edilen apartmanda çıkan yangında, 10 kişinin hayatını kaybetmesinin akabinde kentte protesto şovları düzenlendi.
Sosyal medyada yayılan görüntülerde, halkın lokal hükümet binasının bulunduğu meydanda toplanarak karantina önlemlerini protesto eden sloganlar attığı, kentin farklı bölgelerinde çok sayıda vatandaşın ellerinde bayraklarla sokaklarda yürüdüğü görüldü.
“Karantinayı kaldırın”, “Halka hizmet edin”, “Öleceksek birlikte ölelim!” sloganları atan protestocular, siyasi yetkililere ve sıhhat görevlilerine reaksiyon gösterdi.
Yangının çıktığı apartmanda yaşayanların karantina nedeniyle konutlarını terk edemediği, itfaiye takımlarının metal bariyer ve pürüzlerle çevrili komplekse giremedikleri için yangına vaktinde müdahale edemediğine ait argümanlar, protestolara dönüşen reaksiyonlara yol açtı.
Tianşan ilçesindeki apartman kompleksinde evvelki akşam bir dairedeki elektrik kaçağından çıktığı sanılan yangında 10 kişi hayatını kaybetmiş, 9 kişi yaralanmıştı. Apartmanın 15. katında başlayan yangın, 17’nci kata kadar yayılmış, dumanlar 21’inci kata ulaşmıştı.
İtfaiye takımlarının yangını 3 saate yakın bir vakitte söndürebilmesi, apartman kompleksinin içine girmeyen itfaiye aracının sıktığı tazyikli suyun binaya erişemediğini gösteren görüntülerin toplumsal medyada yayılması reaksiyonları büyüttü.
Apartman karantinada mıydı?
Yetkililer, düzenledikleri basın toplantısından, apartmanın olduğu bölgenin, “düşük riskli” salgın denetim bölgesi olduğunu, hasebiyle sakinlerin yangın esnasında dışarı çıkabileceğini ileri sürerken toplumsal medya kullanıcıları, salgın denetimine ait data tabanlarında bölgenin hala “yüksek riskli” işaretlendiğini gösteren paylaşımlar yaptı.
Sosyal medyada paylaşılan, yangının çıktığı apartmanın sakinlerine 21 Kasım’a gönderildiği iddia edilen notta, apartmanda pozitif vakalara rastlandığı, vatandaşların 3 gün boyunca evlerinden çıkamayacağı, daire kapılarının mühürleneceğinin bildirildiği görülüyor.
Ayrıca daire kapılarının kollarının çelik tellerle mühürlendiğini gösteren bazı fotoğraflar da paylaşımlarda yer aldı.
Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nin merkezi Urumçi’de Kovid-19 vakaları nedeniyle 10 Ağustos’tan bu yana kentin farklı bölgelerinde kısmi karantina uygulanıyor. Geçen ay Urumçi ve Sincan’ın öteki kentlerinde uzayan karantina süreçlerinin yarattığı sorunlarla ilgili şikayetler toplumsal medyaya yansımıştı.
Vatandaşlar, toplumsal medyada yaptıkları paylaşımlarda, ağustos başında ortaya çıkan kimi olayların akabinde uygulanmaya başlanan karantina önlemlerinin, resmi bir açıklama olmamasına karşın hala devam ettiğini, besin ve gereksinim materyallerinin temini ile sıhhat bakımına erişimde büyük düşünceler yaşandığını bildirdi. Mahallelerinden ve apartman kompleksinden dışarı çıkmayan vatandaşlar, toplumsal medya paylaşımlarında öfke ve çaresizliklerini lisana getirmişti.
“Sıradan insanlar bedel ödüyor”
Urumçi’deki olay, Çin genelinde Kovid-19 tedbirlerine karşı artan huzursuzluğu tepkiye dönüştürdü. Sosyal paylaşım sitesi Weibo’daki çok sayıda kullanıcı, karantina önlemlerinin yol açtığı evvelki insani felaketleri hatırlatan yorumlar yaptı.
Bir kullanıcı, “Önce Guicou’daki otobüs kazası, şimdi de Urumçi’de yangın. Tarih tekerrür ediyor ve bedelini sıradan yoksul insanlar ödüyor.” tabirlerini kullandı.
Guicou eyaletinde, 18 Eylül’de zorunlu karantina için başka şehre sevk edilen yolcuları taşıyan otobüsün yaptığı kazada 27 kişi hayatını kaybetmişti.
Başka bir kullanıcı, 200 binden fazla beğeni aldığı görülen paylaşımında, şu ifadelere yer verdi:
“Guicou’da karantina otobüsünde 27 kişi can verdi. Çonçing’de bir kadın karantinada düşük yaptı, Lancou’da gazdan zehirlenen bir çocuk öldü. Çıngdu’da deprem evlerinden çıkmaya çalışan insanlar acil durum çıkışlarının kapatıldığını gördü, Şian’da hastaneye alınmayan bayan, kanlar içinde kapıda bekledi, İç Moğolistan’da gözü yaşlı genç kız, apartmandan atlayan annesine erişemedi ve şimdi bir kez daha Sincan’da karantinadaki insanların yanarak öldüğüne tanıklık ediyoruz.”
“Sıfır vaka” politikasında ısrar
Kovid-19 salgınında ilk vakaların görüldüğü Çin, vaka sayısı nüfusuna oranla az olmasına ve büyük bölümünün hastalık belirtisi göstermemesine rağmen Çin, “sıfır vaka” olarak isimlendirilen katı salgın denetim önlemlerini uygulamaya devam ediyor.
Kovid-19 hadiselerini ortaya çıktığı yerde bastırmayı ve bulaşma zincirini kesmeyi hedefleyen strateji, karantina, seyahat kısıtlamaları, toplu testler, imalat, ticaret ve hizmetler dalındaki işletmelerin faaliyetlerinin kısıtlanması yahut kapalı devre sürdürülmesi üzere katı ve geniş ölçekli önlemleri gerektiriyor. Önlemler, hayatın olağan akışına müdahalenin yanında ekonomik maliyeti açısından da tartışmalara yol açıyor.
Dünyanın ülkeleri virüsle makul ahenk içinde yaşamaya, hayatının akşını ve ekonomik faaliyetleri aksatacak denetim önlemlerinden kaçınmaya yönelik stratejileri benimserken Çin, salgının başından beri başvurduğu önlemleri sürdürmekte ısrar ediyor.
